نویسنده: حسن علی افتخاری

چکیده

برنامه کشتار سیستماتیک هزاره¬ها که از دهه نود قرن بیستم میلادی شروع شده و تا کنون به‌طور جدی ادامه یافته¬است. توقف کشتار سیستمایتک هزاره¬ها پس از وقوع حادثه 11 سپتامبر، به‌خاطر تغییر شرایط سیاسی و نظامی در افغانستان بود نه به دلیل تغییر در برنامه تروریستان؛ از این‌رو، با فراهم شدن زمنیه اجرای آن در پاکستان، شاهد حوادث تلخ قتل عام هزاره¬ها با همان ویژگی هستیم که پیش از آن در افغانستان به وقوع پیوسته بود و پس از آن نیز با همان شیوه در افغانستان به اجرا در آمد؛ هدف حملات بی‌شمار تروریستی در افغانستان و ایالت بلوچستان پاکستان فقط هزاره بود. در مواردی مثل مسافران اتوبوس مسافربری که در جمع شان از اقوام دیگر نیز وجود داشت مسافران هزاره جداسازی می‌شد. به‌طور مشخص همان‌طوری که مسافران هزاره مسیر غور-کابل در سال 1393 از سایر مسافران جدا می¬شوند و تیرباران می¬شوند مسافران هزاره مسیر کویته – تفتان نیز از دیگران جدا گردیده و تیرباران می¬شوند. شهرکویته سالیان متمادی خانه دوم مهاجران هزاره و امن¬ترین مکان برای مردم هزاره به حساب می¬آمد؛ اما کشتار سیستمایتک هزاره این شهر را به ناامن‌ترین مکان برای هزاره تبدیل می¬کند. در اثر حملات تروریستی این سال‌ها هزاران انسان هزاره جانش از دست داد.
واژگان کلیدی: هزاره، کشتار سیستماتیک؛ تیرباران، تروریستی، انفجار.

مقدمه
یکی از استثنائات افغانستان در این چهار دهه اخیر عمر کوتاه نظام¬های سیاسی در این کشور است. داود خان سال 1352 با کودتا، به نظام سلطنتی پایان داد، پنج‌سال بعد یعنی سال 1357 کودتای دیگری صورت گرفت، نظام جمهوری داودخانی جای خود را به نظام کمونیستی داد، زمام‌داران جدید در جامعه سنتی افغانستان می¬خواستند، با اصلاحات اجتماعی – اقتصادی افغانستان کهن را نابود کند، اما تندروی و افراط در اعمال اصلاحات و عدم رعایت عنعنات، سنت‌ها، باورها و اعتقادات مردم نارضایتی‌های گسترده¬ای را در میان گروه‌های مختلف به‌وجود آورد. (طنین، 1384: 245) نظام کمونیستی در حال جشن یک‌سالگی خود را برگزار کردند که بخش¬های از خاک افغانستان به دست مخالفان افتاده بود و قیام عمومی علیه نظام کمونیستی رو به گسترش بود. چهارده سال بعد نظام کمونیستی سقوط کرد و مجاهدان به پیروزی رسیدند، نظام جدید اسلامی با جنگ و خون‌ریزی آغاز به‌ کار ¬کرد. از دل جنگ و خون‌ریزی دوره حکومت مجاهدان، گروه طالبان متولد و این گروه موفق شد 99% خاک افغانستان را به کنترل خود در¬آورد. با وجود سلطه طالبان بر بیش‌تر جغرافیای افغانستان، مجاهدان در همان 1% خاک افغانستان به حیات خود ادامه دادند. تا این‌که در سال 1380 با کمک جامعه جهانی نظام سیاسی جدید مبتنی آرای مردم شکل گرفت. ارمغان سال‌ها جنگ و خون‌ریزی برای مردم افغانستان، صدها هزار کشته، میلیون‌ها معلول و آواره کشورهای بیگانه بود.
در این میان شیعیان مظلوم هزاره در پاکستان طی سال‌های اخیر مورد حملات مداوم از سوی گروهک¬های تروریستی امثال لشکر جهنگوی قرار داشته است. در اثر این حملات هزاران نفر شهید و مجروح و هزاران خانواده خانه و کاشانه خود را ترک کرده و به شهرهای دیگر پاکستان و کشورهای خارجی پناهنده شدند و عده¬ای هم به افغانستان باز گشتند. تلخ¬ترین سال‌های زندگی برای هزاره¬ها در کویته بلوچستان، سال‌های 2009 تا 2014م، بود. ناامنی در این سال‌ها برای مردم هزاره به اوج خود رسیده بود و دولت پاکستان مجبور ¬شد تدابیر امنیتی خاصی را نسبت به هزاره¬ها اجرا کند. یکی از رسانه¬ها تدابیر اتخاذ شده و وضعیت حاکم بر زندگی هزاره¬های کویته را این‌گونه توصیف می-کند. در ورودی «هزاره تاون» که یکی از دو محل هزاره نشین در کویته است، هرروز صحنه ترس‌ناکی را می¬توان دید که مردان هزاره عقب موترهای لاری در یک صف طولانی زیر تدابیر امنیتی عازم شهر می‌شوند تا از بازارها مواد غذایی خریداری کنند. آن¬ها همین که به بازار می¬رسند در هنگام خریداری مواد خوراکه و دیگر نیازمندی¬های شان توسط سربازان همراهی می¬شوند و در کاروان¬های شدیداً محافظت شده پس به محلات شان بر می‌گردند. (amp-dw-cdn-ampproject.org)
این اقدامات امنیتی نیز نتوانست جلو حملات تروریستی را بگیرد؛ چون هزاره¬ها به دلیل ظاهر چهره¬شان به سادگی قابل شناسایی¬اند هدف حملات افراط گرایان قرار می¬گیرند. حوادث تروریستی کشتار هزاره¬ها در ایالت بلوچستان پاکستان از اوایل قرن 21 میلادی تا کنون را به ترتیب تاریخ وقوع این حوادث پی می‌گیریم.
1. حوادث سال 2009م (1388-1387ش)
حوادث سال 2009 میلادی، حاکی از این حقیقت است که در این سال، ترور شخصیت‌های سیاسی اجتماعی، علمی، اقتصادی و فرهنگی در برنامه‌ای اصلی تروریستان قرار داشته است.
1-1. ماه 1 میلادی
مهم¬ترین حادثه تروریستی این سال، شهادت شهید حسین¬علی یوسفی رهبر هزاره دموکراتیک پارتی بود که در 26/1/2009م، برابر با 12/10/1387ش، در مقابل دفتر کارش مورد حمله تروریستی قرار گرفت. به دنبال این حادثه، پلیس منطقه را محاصره کرد و در تمامی ایستگاه‌های ورودی و خروجی شهر، ایست بازرسی مستقر کرد. (جام جم آنلاین)
2-1. حوادث ماه 3 میلادی
در تاریخ 2/3/2009م، برابر با 12/12/1387ش، تروریستان مغازه ‌داری را با فرزندش می¬ربایند و به شهادت می¬رسانند و در تاریخ 9/3/ 2009م، (19/12/1387) دو برادر از بروری در حال رفتن به طرف بازار مورد حمله افراد مسلح قرار می¬گیرند و به شهادت می¬رسند. (شریعتی، 1394: 290)
3.1. حوادث ماه 6 میلادی
به‌تاریخ 22/6/2009م (1/4/1388) سید طالب، ناظم حلقه 16 مری آباد و عضوی کمیته امن شهر کویته همراه با دو تن از همراهانش، در مقابل موتر فروشی‌اش در فاطمه جناح رود مورد حمله ناجوانمردانه تروریستان قرار گرفته و به شهادت رسیدند. (همان، 290)
4.1. حوادث ماه 9 میلادی
در تاریخ 7/9/2009م (18/4/1388) یکی از شخصیت‌های خیّر، فرهنگی و اقتصادی انجنیر احمدعلی نجفی، صاحب کارخانه چوب «نوربن ود فکتری» در مقابل کارخانه شخصی‌اش، در سرکی رود، مورد حمله تروریستان قرار گرفته و به شهادت رسید. (هزاره پیوند(
5.1. حوادث ماه 10 میلادی
در تاریخ 1/10/2009م (9/7/1388) شهید ولایت ایدوکیت، از وکیلان برجسته بود که در هایکورت ایالت بلوچستان ایفای وظیفه می‌کرد. وی به‌خاطر دفاع از مردم و به پنجه قانون سپردن قاتلان مردم و دشمنان مردم ما در محکمه‌ها همیشه در حال مبارزه بود، مورد حمله افراد مسلح قرار گرفت و به شهادت رسید. وکلای بلوچستان به‌خاطر شهادت این وکیل برجسته سه روز عزای عمومی اعلام کردند. (https://salsal-uk.blogsky.com)
در تاریخ 12/10/2009م (20/7/1388) انجینیر اشرف چنگیزی رییس ردیابی منابع هایدور کاربنی بلوچستان در سریاب رود مورد حمله تروریستان قرار گرفت و به شهادت رسید. (هزاره پیوند) در تاریخ 15/10/2009م، برابر با 23/7/1388ش، محمدآصف جعفری برادر رییس سابق پلیس شهر کویته در اثر حمله تروریستان به شهادت ¬رسید. (شریعتی، پیشین)
2. حوادث سال 2010م (1389)
در تاریخ 3/9/2010 برابر 12 سنبله/ شهریور 1389 بر اثر انفجار در مسیر راهپیمایی شیعیان پاکستان در شهر کویته به‌مناسبت روز جهانی قدس دست‌کم 42 نفر شهید و بیش از 70 نفر مجروح شدند. (خبرگزاری جمهوری اسلامی- 13/6/ 1389- irna.ir)
3. حوادث سال 2011م (1390-1389)
1.3. حوادث ماه 5 میلادی
18/5/2011 (28/2/1390) عده¬ای از سبزی و میوه فروشان مری‌آباد هدف حمله¬ی تروریستان قرار گرفتتند. در این حادثه هفت تن شهید و پنج‌ نفر دیگر زخمی شدند. روز جمعه 6/5/2011م، برابر با 16 ثور/ اردیبهشت 1390ش، حوالی ساعت 6:30 صبح افراد نامعلوم که سر و صورت¬های شان را پوشانده بودند و سوار بر موتر¬های شان بودند ورزش‌کارانی‌ را که شامل اطفال، نوجوانان و جوانان بودند و در نزدیک قبرستان هزاره تاون مصروف بازی فوتبال بودند با راکت، پیکا و کلاشینکوف با حوصله¬مندی کامل و بدون ترس حمله به رگ‌بار بستند. در این حمله‌ای مرگ‌بار، ده نفر شهید و پانزده نفر دیگر، زخمی شدند. (quetta.blgfa.com) در تاریخ 29/5/2011م (8/3/1390) دو پلیس¬ هزاره، سوار بر موتورسکلیت هنگام بازگشت به طرف خانه¬های خود در «اسپنی» رود، مورد حمله¬ی تروریستان قرار گرفتند و به شهادت رسیدند. (شریعتی، پیشین: 289)
2.3. حوادث ماه 6 میلادی
در تاریخ 22/6/2011م (1/4/1390) در نتیجه¬ی حمله تروریستان به اتوبوسی که از کمپنی شالیمار، به طرف تفتان در حرکت بود و در آن مسافرینی از اقوام مختلف هزاره، پشتون و بلوچ سوار بودند، چهار نفر هزاره شهید شدند و یازده تن زخمی گردیدند. (شریعتی، پیشین: 290)
3.3. حوادث ماه 7 میلادی
شنبه 30/7/2011 برابر با 8 اسد/ مرداد 1390 حوالی ساعت هفت و نیم صبح، هنگامی‌که موتر سوزوکی هزاره تاون- مری‌آباد از هزاره تاون به طرف مری‌آباد در حرکت بود، در اسپنی رود نزدیک پشین استاپ جدید، مورد حمله تروریستان قرار گرفت در اثر این حمله¬ی تروریستی از 12 تن سرنشین سوزوکی 11 تن آن¬ها که شامل زنان و کودکان بودند، جان باختند. (هزاره کشی، 288؛ سایت جامعه امامیه)
4.3. حوادث ماه 9 میلادی
به تاریخ 20 سپتامبر 2011م، برابر با 29 سنبله/ شهریور 1390 در نزدیکی شهر مستونگ ایالت بلوچستان پاکستان، افراد مسلح یک عراده موتر مسافربری را که حامل 40 نفر از مسلمان شیعه و هزاره‌تبار که برای زیارت اماکن مقدسه شیعیان عازم ایران بودند، متوقف کردند. این افراد پس از این‌که به مسافران سنی مذهب اجازه دادند تا محل را ترک کنند، به مسافران هزاره دستور داد تا از موتر پایین شوند. پس از پایین کردن آنان از موتر، بر مسافرین تیراندازی کرده و تعداد 26 تن را کشته و 6 تن دیگر را مجروح کردند. در همان روز، زمانی‌که نجات یافتگان حادثه می¬خواستند: مجروحان را به یکی از شفاخانه¬های داخل شهر کویته انتقال دهند، مورد حمله افراد مسلح قرار گرفته و تعداد سه تن دیگر آنان نیز به شهادت رسیدند. مسؤولیت این حمله را گروه موسوم به «لشکر جهنگوی» که یک گروه شبه نظامی سنی مذهب است، بر عهده گرفت.
واکنش جناب نخست وزیر وقت ایالت بلوچستان پاکستان، آقای «اسلم رییسانی»: وقتی از وی پرسیده شد که وی چگونه می¬خواهد تا اشک‌های جامعه هزاره را پاک کنند؟ با کمال وقاحت و بی‌شرمی گفت: «از میان میلیون¬ها انسان که در بلوچستان زندگی می-کنند، کشته شدن تعداد 40 نفر در مستونگ حادثه بزرگی نیست.» او با کمال پررویی اضافه کرد: «من یک لاری دستمال کاغذی را برای فامیل¬های عزادار ارسال می¬کنم تا اشک¬های شان را پاک کنند.» (ما مردگان متحرک هستیم کشتار شیعیان هزاره در ایالت بلوچستان پاکستان؛ گزارش دیدبان حقوق بشر، تاریخ انتشار: 2014/6/30)
5.3. حوادث ماه 10 میلادی
در تاریخ 4/10/2011م، برابر با 12 میزان/ مهر 1390 دقیقا زمانی‌که سبزی و میوه فروشان هزاره سوار یک بس (اتوبوس) لینی (خطی) در راه برگشت از سبزی مارکیت به طرف هزاره تاون بودند در اخترآباد توسط تروریستان لشگر جهنگوی سیزده نفر به شهادت رسیدند و هفت نفر هم به شدت زخمی شدند. به گفته شاهدان عینی تروریستان سوار بر یک موتر تویتا، از اخترآباد بیرون شدند و بس حامل سبزی فروشان هزاره را متوقف کردند و سپس آن¬ها که شش تا هشت نفر بودند داخل بس شدند داخل بس شدند و به مسافران گفتند: ما از لشکر جهنگوی هستیم، مسملمانان از بس پیاده شوند، ما با کافران کار داریم پس از آن‌که راننده و عده¬ای از مسافران غیرهزاره از بس پیاده شدند، آن¬ها با شلیک مسلسل بر هزاره¬ها، آن¬ها را به شکل وحشیانه به شهادت رساندند. (شریعتی، پیشین: 288-287 و جاغوری نوین)
4. حوادث سال 2012 میلادی
در این سال 30 حادثه تروریستی به وقوع پیوست که هم به‌لحاظ تعداد حادثه تروریستی بیش‌ترین حادثه تروریستی در آن به وقوع پیوست و هم از نظر تعداد قربانیان.
1.4. حوادث ماه 3 میلادی
در تاریخ 22/3/2012م، (3/1/1391) دو تن پلیس هزاره در حالی که مصروف چک کردن موترها بودند، مورد حمله¬ی تروریستی قرار گرفتند و به شهادت رسیدند. در تاریخ 26/3/2012م (7/1/1391) دو حادثه تروریستی به وقوع پیوست که در نتیجه آن دو تن شهید و دو تن دیگر زخمی شدند. در تاریخ 29/3/2012م (10/1/1391) حوالی ساعت 8 صبح زمانی‌که یک موتر سوزوکی حامل مسافران هزاره از هزراه تاون به طرف مری‌آباد در حرکت بود در اسپنی رود، نزدیکی¬های پسته (F30) مورد حمله تروریستان مسلح قرار گرفت که در نتیجه آن شش نفر شهید و هفت نفر دیگر به شدت زخمی شدند. (شریعتی، پیشین: 287)
2.4. حوادث ماه 4 میلادی
در تاریخ 3/4/2012م (15/1/1391) دوحادثه تروریستی به وقوع پیوست که در اثر حمله مسلحانه تروریستان پنج نفر به شهادت رسیدند. (خبرگزاری جمهور) در تاریخ 9/4/2012م (21/1/1391) شش تن از دکان¬داران در پرنس رود کشته شدند. (شریعتی، پیشین: 287) در تاریخ 12/4/2012م (24/1/1391) در اثر حمله‌ای تروریستان بر یکی از دکان‌داران هزاره در قندهاری بازار، یک تن شهید و یک تن دیگر به شدت زخمی شد. همین¬طور در حوالی لیاقت بازار در اثر فیر و شلیک تروریستان یک هزاره‌ای دیگر نیز، به شهادت رسید. آن یک نفر زخمی قندهاری بازار نیز پس از انتقال به شفاخانه سی ایم ایچ به شهادت رسید. (hazaraview.blogsp0t.com)
در تاریخ 14/4/2012م (26/1/1391) در اثر شلیک بر تاکسی¬های هزاره¬ها در بروری رود، 17 تن شهید و یک تن به شدت زخمی شد. شلیک کنندگان در مسیر حرکت شان به طرف بازار در سبزل رود هم به دوتن هزاره دیگر شلیک کردند و آنان نیز به شهادت رسیدند. در سلسله¬ی این حوادث یک تن دیگر را گفته می¬شود پلیس بوده تروریستان در ساحه شالگوت به شهادت رساندند. در همین تاریخ حوالی ساعت نه و نیم صبح نه تن دیگر در یک رکشا به شهادت رسیدند. در تاریخ 16/4/2012 (28/1/1391) حوالی ساعت 4 بعد از ظهر دونفر هزاره که سوار بر یک موتو سکلیت بودند مورد تیراندازی افراد مسلح قرار گرفتند و به شهادت رسیدند. (شریعتی، پیشین: 286)
در تاریخ 21/4/2012 (1/2/1391) دو برادر که هردو از کارگران کان کوله (معدن زغال سنگ) بودند و از کوه به‌خاطر رخصتی به خانه می¬آمدند توسط تروریستان به شهادت رسیدند. در همان روز، دو نفر هزاره سوار بر یک موتور سکلیت، هدف گلوله افراد مسلح قرار گرفتند و به شهادت رسیدند. (همان)
3.4. حوادث ماه 5 میلادی
یکشنبه تاریخ 6/5/2012 (17/2/1391) حوالی ظهر در مستونگ صاحب مغازه تایر موتر فروشی در ساحه¬ی دشت، که مربوط به مستونگ می¬شود، در نزدیکی یک پمپ بنزین در اثر شلیک گلوله تروریستان به شهادت رسید. (http://www.quetta.blogf.com) در تاریخ 15/5/2012 (26/2/1391) در جاینت رود نزدیک دفتر پاسپورت دو تن از هزاره¬های کویته که در انتظار باز شدن دفتر پاسپورت بودند، در اثر حمله¬ی تروریستان موتورسکلیت سوار، به شهادت رسیدند. (همان، 285)
4.4. حوادث ماه 6 میلادی
در تاریخ 2/6/2012(13/3/1391) زمانی‌که یک تن از هزاره¬های کویته از کراچی بر می¬گشت و از ترمینال صدا بهار در دبل رود به طرف منزلش می¬رفت، مورد حمله¬ی تروریستان قرار گرفت و به شهادت رسید. (همان، 285) در تاریخ 11/6/2012م (22/3/1391) ساعت شش شام به وقت محلی تاکسی که حامل پنج تن هزاره بودند در منقطه¬ی اسپنی رود، کویته مورد حمله¬ی مسلحانه¬ی افراد ناشنانس قرار گرفت در این حمله سه تن شهید و دو تن زخمی شدند. در حادثه تروریستی دیگری در همان روز در نوه¬کلی سریاب رود مورد حمله افراد مسلح قرار گرفت و به شهادت رسید. (هزاره آنلاین، تاریخ انتشار6 شهریور 1391ساعت 14:16)
دوشنبه 18/6/2012 برابر با 4 سرطان 1391 زمانی‌که محصلان دانشگاه انفارمیشن تکنولوژی محصلان هزاره¬اش را از مری‌آباد به طرف دانشگاه در نزدیک میدان هوایی کویته می¬برد، هدف حمله قرار گرفت و در نتیجه آن قرار اطلاعات اولیه حداقل پنج تن کشته و 70 نفر زخمی شده¬اند. حال اکثر زخمی¬ها وخیم گزارش شده¬است. به گفته رسانه‌های پاکستانی یک بمب دارای 40 تا 50 کیلو مواد منفجره در یک موتر کنار سرک قبلا جابه‌جا شده بود هنگام عبور حامل محصلان انفجار داده ¬شد. تمامی محصلان دانشجویان هزاره¬ی بودند که با گرفتن بورسیه تحصیلی در این دانشگاه مشغول درس خواندن بودند. (سایت، هزاره اینترنیشنال)
5.4. حوادث ماه 7 میلادی
شنبه 27/7/2012 (6/5/1391) نورعلی قزلباش در حالی‌که مصروف کار در دواخانه-ای در کواری رود بود، از طرف اشخاص ناشناس مورد هدف قرار گرفت و پس از اصابت چندین گلوله جانش را از دست داد. http://www.quetta.blogf.com))
6.4. حوادث ماه 8 میلادی
در تاریخ 27/8/2012 برابر با 11/5/1391) در اسپنی رود کویته، افراد مسلح نامعلوم، سوار بر یک موتور سکلیت بر تاکسی که حامل پنج تن مسافر هزاره بود آتش گشودند که در نتیجه آن سه تن از آنان شهید و دو تن دیگر به شدت مجروح شدند. در تاریخ 15/8/2012م، 25/5/1391 در جاده¬ی ارباب کرم خان شهر کویته تروریستان یک رکشه را که سر نشینان آن را هزاره تشکیل بودند با زور اسلحه از رکشه پیاده کرده و بالای شان شلیک کردند سرنشینان آن که سه نفر بودند شهید شدند. (شریعتی، پیشین: 284)
7.4. حوادث ماه 9 میلادی
در تاریخ 1/9/2012م (11/6/1391) حوالی ساعت 9:30 قبل از ظهر در راه هزارگنجی بالای بس که میوه و سبزی فروشان هزاره در آن سوار بودند و برای خرید سبزی و میوه به سمت هزارگنجی می¬رفتند حمله صورت گرفت در اثر این تیراندازی پنج تن از سبزی فروشان جان شان را از دست دادند و دو تن دیگر مجروح شدند. در همان تاریخ و در حادثه دیگری در حمله افراد مسلح در هزارگنجی دوتن هزاره را به شهادت رساندند. این حمله دقیقا زمانی رخ داد که تازه جنازه¬های پنج تن سبزی فروش را از محل حادثه انتقال داده بودند. (شریعتی، پیشین: 284)
در تاریخ 18/9/2012 (28/6/1391) در نتیجه انفجار یک بمب که در مسیر حرکت اتوبوس زایران هزاره که از تفتان به طرف شهر کویته می‌آمدند، با برخورد یک موتر انتحاری به اتوبوس حوالی ساعت 6 عصر پنج نفر شهید و عده¬ای زیادی زخمی شدند. تعداد مسافران اتوبوس 22 تن اعلام شده که 9 زن و کودک نیز در میان آنان بوده¬اند. مستونگ در شمال غربی ایالت بلوچستان موقعیت داشته و از جمله¬ی مناطق خطرناک محسوب می¬شود، در این منطقه گروپ¬های تروریستان مسلح از جمله تروریست¬های جهنگوی به شکل گسترده فعالیت دارند به گفته مسافران تروریستان مسلح همواره در این منطقه در حال گشت¬زنی هستند. (هزاره اینترنیشنال)
8.4. حوادث ماه 10 میلادی
روز پنج¬شنبه تاریخ 4/10/2012م (13/7/1391) دوتن از هزاره¬ها با یک تن از هم‌کاران پنجاپی شان (کارمند وزارت مالیه) از کویته به طرف پشین می¬رفتند، در قشلاق مورد حمله¬ی تروریستان قرار گرفتند و در نتیجه هرسه شان به شدت زخمی شدند. در زمان انتقال زخمی¬ها به طرف شفاخانه عمومی شهر یک تن شان (هزاره) به شهادت رسید. (شریعتی، پیشین: 284) در تاریخ 14/10/2012 (23/7/1391) در اثر حمله‌ای تروریستان مسلح بر موتری که سرنشینان آن هزاره¬های کویته بودند، در عبدالستار رود نزدیکی¬های امامیه¬هایی اسکول دوتن شهید و سه تن زخمی شدند. (همان، 283) روز سه‌ شنبه 16/10/2012م، (25/7/1391) افراد مسلح ناشناس سوار بر موتور سکلیت در منطقه¬ی سرکی رود کباری مارکیت کویته، بالای دکان تیل فروشان حمله کردند و چهار تن را به شهادت رساندند. (همان، 289)
9.4. حوادث ماه 11 میلادی
شام‌گاه روز دوشنبه تاریخ 11/12/2012م (21/9/1391) در یک حمله¬ تروریستی در «مچ» از توابع ایالت بلوچستان پاکستان سه تن از باشندگان هزاره شهید و دو تن مجروح شدند. مجروحان حادثه به شفاخانه عمومی شهر انتقال داده شدند که یک تن از این مجروحان هنگام انتقال در مسیر راه جانش را از دست داد تعداد شهدای این حادثه به چهار تن رسید. (جاغوری1) 8/11/2012 (18/9/1391) تروریستان با حمله بر مغازه-دار هزاره در سرک منیر احمد منگل او را به شهادت رساندند. (همان، 283) در تاریخ 9/11/2012(19/9/1391) تروریستان با حمله بر یک دوچرخه سوار در سرک کرانی، ارباب کریم خان رود او را به شهادت رساندند. (همان، 283)
نتیجه
از مطالعه‌ای اتفاقات، حوادث تروریستی و کشتار هزاره¬ها در ایالت بلوچستان پاکستان می¬توان نتایج ذیل را به دست آورد:
1. کشتار سیستماتیک هزاره¬ها در این چند دهه اخیر به‌طور جدی دنبال شده‌است. پس از شکست طالبان حملات تروریستی علیه هزاره¬ها در ایالت بلوچستان پاکستان به‌ویژه شهر کویته از سر گرفته می¬شود؛ انتخاب پاکستان در آن مقطع زمانی به‌عنوان مکان اجرای حملات تروریستی از آن جهت است که از سوی جمعیت قابل توجهی از هزارها در کویته زندگی می¬کنند، مسیر ایالت بلوچستان پاکستان امن¬ترین مسیر تردد هزاره¬ها به ایران بود، سهولت به دست آوردن مدارک هویت پاکستانی زمنیه مهاجرت و اقامت در سایر کشورها را برای اتباع افغانستان مهیا می¬کرد از سوی دیگر شرایط پاکستان برای اجرای اعمال تروریستی نیز بیش از جاهای دیگر فراهم بود. از این‌رو، برنامه کشتار هزاره¬ها در آن زمان، در ایالت بلوچستان پاکستان به اجرا در می¬آید.
2. حملات تروریستی پاکستان را نمی¬توان جنگ فرقه¬ای دانست؛ زیرا براساس تحقیق سازمان دیده¬بان حقوق بشر، هزاره¬های بلوچستان که حدوداً نیم میلیون نفوس دارند، آمار قربانیان می¬گوید تقریبا یک چهارم از شیعیانی که براثر خشونت¬های فرقه¬ای در سال 2012 در پاکستان کشته شده‌اند هزاره بودند و در سال 2013 تقریباً نیمی از شیعیان که در پاکستان کشته شده¬اند، هزاره بودند. در حالی‌که از جمعیت 228935145 نفری پاکستان براساس آمار سال 2020م، 96% مسلمان (77% سنی و 19% شیعه) بر این اساس جمعیت شیعه کشور پاکستان به بیش از 42 میلیون نفر می¬رسد که از این 42 میلیون نفر 500 هزار نفر هزاره¬ هستند. در حالی‌که یک چهارم کشته شدگان خشونت-های فرقه¬ای در کشور پاکستان در سال‌های 2012 و 2013 نصف کشته شدگان براثر خشونت‌های فرقه¬ای هزاره بوده¬اند.
3. هدف تروریستان نابودی هزاره است. به‌عنوان نمونه، در حادثه حمله انتحاری یکی از کلپ¬های ورزشی علمدار رود سخنگوی لشکر جهنگوی می¬گوید: ما گفته بودیم: تا آخر سال 2012م، دشمنان ما از بلوچستان بیرون شوند در نتیجه این اخطار تعدادی از دشمنان ما شهر کویته را رها کرده و فرار کرده¬اند؛ اما تعداد شان به‌خاطر کار و خانه¬های شان این¬جا مانده¬اند این بار ما دشمن را نمی¬گذاریم که تا آخر 2013م، از کویته زنده بیرون شوند.

منبع: فصلنامه سخن صباف 1401، ش43-42