تاریخ و فرهنگ

تتمۀ جلد سوم سراج‌التواریخ

**نوشته شده توسط ali halimi**. **ارسال شده در** تاریخ و فرهنگ

 

Seraj Tawarikh


نشر تاریخ مفقود

 در مقدمۀ ناشر آورده شده است: «کتاب سراج‌التواریخ که به قول نویسندگان دایره‌المعارف آریانا چاپ ۱۳۲۷ در اصل در پنج جلد تحریر و تدوین شده بود اما تاکنون فقط مجلدات اول‌، دوم و بخشی از جلد سوم آن در زمان خود مؤلف در کابل به زیور چاپ آراسته شده بود، در اختیار اهل مطالعه قرار داشت و بخشی از جلد سوم و تمام جلد چهارم و احیاناً جلد پنجم آن مفقود بود.

محمد‌وسیم امیری، مسئول انتشارات امیری، بخش اخیر جلد سوم و تمام جلد چهارم آن را که با خط مؤلف کتابت گردیده بود، خبر پیدا‌شدن آن را سه سال قبل برای همگان اعلام نمود و نسخۀ اصلی آن را در اختیار وزارت فرهنگ و اطلاعات و آرشیو ملی قرار داد و امتیاز نشر آن را برای خود دریافت نمود، که مقدمه‌، تصحیح و فهرست آن را استاد محترم دکتر محمد‌سرور مولایی به عهده گرفته بودند که این امر سه سال زمان را در بر گرفت. اینک متن کامل کتاب با چاپ و صحافت زیبا در اختیار علاقه‌مندان قرار داده شده است.»

دکتر محمد‌سرور مولایی به تفصیل مقدمه‌ای در بیش از صد صفحه بر این کتاب نوشته است که بسیار خواندنی و پر‌محتواست. در این مقدمه، وی به معرفی دقیق کاتب می‌پردازد و شرحی بر زندگی و سرگذشت وی تا حدی که از متون هم‌عصر او قابل دریافت بوده، نگاشته است. دکتر مولایی به نکات برجسته و ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد تاریخ‌نگاری این تاریخ‌نویس که به‌حق او را بیهقی معاصر نام نهاده‌اند، پرداخته است. مهم‌ترین ویژگی تتمۀ جلد سوم سراج‌التواریخ را می‌توان همین مقدمۀ دکتر مولایی دانست. آوردن چندین صفحه از نمونۀ دست‌خط ملا فیض‌محمد کاتب‌،‌ ذوق و سلیقۀ ایشان را در ویرایش کتاب نمایان ساخته است.

تتمۀ جلد سوم با جملۀ ناتمام بخش چاپ‌شدۀ قبلی شروع شده است: «… حبیب‌الله خان حاکم جلال‌آباد که توسط مهماندار مذکور او را پس از وصولش در جلال‌آباد اعزاز و احترام نموده دو رأس اسب سواری از طرف دولت خریده به زیر و ستان بدو داده، رهنمود کابل ساخت.»

تتمۀ جلد سوم در سال ۱۳۰۳ شمسی به پایان رسیده و در پایان کاتب یاد‌آوری کرده که مابقی آن در جلد چهارم ضمیمۀ وقایع عهد سلطنت سراج‌الملت والدین (‌امیر حبیب‌الله خان) می‌آید. این تتمه مشتمل بر وقایع جمادی اول سال ۱۳۱۴ هجری نبوی تا ذوالحجه ۱۳۱۴ هجری نبوی همزمان با آواخر سلطنت امیر عبدالرحمان خان می‌باشد. جلد چهارم سراج‌التواریخ دربارۀ عهد سلطنت امیر حبیب‌الله خان و جلد پنجم آن به نظر می‌رسد تاریخ یک‌ساله ‌امیر امان‌الله خان باشد.

زیبایی این اثر در این است که تاریخ‌نگار آن، خود جزئی از وقایع و حوادث تاریخی بوده که آن را می‌نگاشته است. ملا فیض‌محمد کاتب در زمان امیر عبدالرحمان خان به عنوان نماینده و وکیل مردم هزارۀ غزنی در دستگاه حکومتی بوده است.(جامعه باز)

**اشکال یابی جوملا**

**جلسه**

**اطلاعات مشخصات**

**حافظه استفاده شده**

**پرس و جو پایگاه داده**

**ایرادات بارگذاری در فایل زبان**

**فایل زبان آپلود شده**

**رشته ترجمه نشده**