اشاره: محترم دگرجنرال مراد قوماندان قوّت های زمینی افغانستان، در سال 1338 هجری شمسی در ولسوالی لعل سرجنگل ولایت غور متولد شده است. دوره تحصیلی ابتدایی را در همان ولسوالی به پایان رسانده. دوره لیسه را در مکتب ابن سینای کابل گذرانده. بعد از فراغت از لیسه، در پوهنتون حربی کابل شامل گردیده و در رشته مسلک توپچی نظامی تحصیلاتش را تکمیل نموده. بعد از آن شامل اردوی ملی حکومت وقت گردیده. در جریان وظایف در اردو، کورس‌های تحصیلی قصیرالمدت و طویل المدت را فراگرفته است. در خلال آن سفرهای خارجی مختلفی را انجام داده و در جریان وظایف با مکافات مدال ها و تقدیرنامه‌ها، مورد تقدیر قرار گرفته. در سال 2003 بعد از سقوط رژیم طالبان در افغانستان، بحیث پیژنوال وزارت دفاع افغانستان وظیفه اجرا نموده. بدنبال آن بحیث معاون قول اردوی ولایت پکتیا در زون جنوب شرق افغانستان توظیف شده است. بعد از مدت چندی، بحیث قومندان قول اردوی 209 شاهین در شمال و شمال شرق افغانستان منصوب گردیده. در سال 2011 بحیث قومندان عمومی قوت‌های زمینی اردوی ملی افغانستان ماموریت یافته و فعلا در همین سمت مشغول به انجام وظایف است.

جنرال مراد یکی از شخصیت‌های برجسته نیروهای نظامی کشور است. تخصص و مسلکی بودن وی همراه با تعهد، درایت، شجاعت، قاطعیت، زیرکی و توانمندی در مدیریت و رهبری نیروهای نظامی از ویژگی‌ها و خصایص بارز شخصیتی ایشان است. تلاش های مستمر وی در سمت‌ها و وظایف مختلف در اردوی ملی کشور در راستای تأمین امنیت، حفظ تمامیت ارضی و مبارزه خستگی ناپذیر با تروریستان و دهشت افگنان در شرایط سخت و دشوار امنیتی کشور، وی را به یک چهره مطرح در سطح رهبری نیروهای نظامی کشور مبدل نموده است. اعلان عمومی و دستور قاطع و شجاعانه وی به نیروهای نظامی کشور در برخورد قاطع با دشمنان مردم افغانستان در صحنه جنگ، توجه تمامی مردم و رسانه ها را جلب نمود و انعکاس رسانه ای فراوان یافت. تابستان سال جاری فرصت گفتگوی اختصاصی از سوی مجله سخن صبا با ایشان فراهم گردید و مطالبی را پیرامون مسایل مختلف امنیتی کشور مطرح نموده‌اند که در شماره 15 این نشریه به چاپ رسیده است.البته این گفتگو در شرایطی صورت گرفته بود که نتایج دور دوم انتخابات ریاست جمهوری هنوز مشخص نشده بود. (7/6/1393)

سخن صبا:

باسلام خدمت محترم جنرال مراد قومندان عمومی قوت‌های زمینی اردوی ملی، سپاس از این که وقت با ارزش تان را در اختیار ما قرار دادید، از مجله علمی فرهنگی و اجتماعی سخن صبا خدمت تان رسیده ایم، علاقه مندیم که با جنابعالی پیرامون مسایل امنیتی کشور گفتگویی داشته باشیم. در ابتدا به عنوان اولین سوال می‌خواهیم که از بیوگرافی و زندگی‌نامه تان برای خوانندگان محترم صحبت بفرمایید.

جنرال مراد:

بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین. تشکر از حضورتان و هم چنین از سوالی که مطرح نمودید، این جانب مرادعلی مراد در سال 1338 هجری شمسی در ولسوالی لعل سرجنگل ولایت غور متولد شده ام. دوره تحصیلی ابتدایی را در همان ولسوالی به پایان رسانده ام. دوره لیسه را در مکتب ابن سینای کابل گذراندم. بعد از فراغت از لیسه، در پوهنتون حربی کابل شامل شدم و در رشته مسلک توپچی نظامی تحصیل نموده و تحصیلات را به پایان رساندم. بعد از آن شامل اردوی ملی حکومت وقت گردیدم. در جریان وظایف در اردو، کورس‌های تحصیلی قصیرالمدت و طویل المدت را فراگرفتم. سفرهای خارجی مختلفی داشتم و در جریان وظایف با مکافات مدال ها و تقدیرنامه‌ها، مورد تقدیر قرار گرفته ام. در سال 2003 بعد از سقوط رژیم طالبان در افغانستان، بحیث پیژنوال وزارت دفاع افغانستان وظیفه اجرا می‌کردم. بعد از طی چندسالی که در پیژنتون وزارت دفاع وظیفه داشتم، بحیث معاون قول اردوی ولایت پکتیا در زون جنوب شرق افغانستان توظیف شدم. بعد از مدت چندی، بحیث قومندان قول اردوی 209 شاهین در شمال و شمال شرق افغانستان اجرای وظیفه نمودم. در سال 2011 بحیث قومندان عمومی قوت‌های زمینی اردوی ملی افغانستان ماموریت یافتم و فعلا در همین سمت مشغول به انجام وظایفم.

سخن صبا:

با تشکر از توضیحاتی که بیان نمودید. در سمت فعلی به حیث قومندان عمومی قوت های زمینی، از چه وظایف، صلاحیت‌ها و اختیاراتی برخوردارید ؟

جنرال مراد:

در مورد وظایفی که فعلا در این سمت انجام می‌دهیم، بعد از پروسه انتقال مسئولیت از قوت‌های خارجی آیساف و ناتو به نیروهای امنیتی افغانستان، رسما تمامی ساحاتی که قوت‌های خارجی حضور داشتند، نیروهای ملی و امنیتی افغانستان به عهده گرفته اند، از جمله قول اردوی‌های ساحوی و فرقه کابل. فعلا تمامی برنامه های محاربوی، پلان گذاری عملیات‌ها و رهبری آن را قومندانی قوت‌های زمینی به عهده دارد و در چوکات استردرایستز و وزارت دفاع مسقیما عملیات‌ها را رهبری، هدایت و حمایت می‌کنیم.

سخن صبا:

پرسشی در مورد توان نظامی نیروهای امنیتی خصوصا اردوی ملی مطرح است که در مواجه با تروریست‌ها و نیروهای دهشت افکن نظیر القاعده و طالبان از چه توانی برخوردار است و ارزیابی شما چیست؟

جنرال مراد:

در این مورد عرض نمایم تا سال 2013 نیروهای ناتو در کنار نیروهای ملی اعم از اردوی ملی، پلیس ملی و امنیت ملی به طور مشترک مسئله تامین امنیت را پیش می‌بردند و بیشترین نقش را قوت‌های ناتو و آیساف داشتند چه در بخش قوت‌های زمینی و چه در بخش قوت‌های هوایی و لوجستیکی. از آغاز سال 2014 که شش ماه از آن می‌گذرد بیشترین عملیات‌ها و رهبری آن را خود اردوی ملی افغانستان پیش می‌برد. فعلا که با شما صحبت می‌کنم می‌توانم بگویم که در تمام نقاط افغانستان عملیات‌های زمینی از سوی اردوی ملی پیش برده می‌شود. صرف در بعضی حالات بر اساس ضرورت و در خواست از قوای هوایی آیساف، آنها عملیات‌های هوایی و حمایت‌های لوجستیکی را انجام می‌دهد. اما در بخش عملیات‌های قوت‌های زمینی، اردوی ملی نقش اساسی و کامل دارد. بنابراین اردوی ملی از آغاز موجودیتش تا حالا از نظر کمیت به معیاری رسیده که قبلا پیش بینی و برنامه ریزی و تثبیت شده بود که تعداد آن 195000 نیرو است که از این جهت صد فی صد تکمیل است.

اما از لحاظ تجهیزات؛ تجهیزاتی که فعلا در اختیار است و مطابقی تشکیلی که ساخته شده بود همان تجهیزات را داراست. از این نظر نگرانی و شکایت های وجود دارد که برای زعامت و رهبری افغانستان نیز گفته شده که کشورما به عنوان یک کشور مستقل از نظر امکانات هوایی بهتر و قدرت دفاعی آتشین بهتر زمینی باید تجهیز شود. روی این مسئله کار جریان دارد و مطالعات صورت می گیرد که از کدام نوع تخنیک و تجهیزات قوت های زمینی و هوایی را تجهیز نماییم.

سخن صبا:

شرایط امنیتی حال حاضر کشور را با توجه وضعیت موجود و فضای خاص انتخابات چگونه ارزیابی می‌کنید؟

جنرال مراد:

در قسمت امنیتی باید به صورت شفاف گفت که نیروهای امنیتی ملی افغانستان اعم از اردو، پلیس و امنیت ملی به طور خالصانه و صادقانه به‌ حیث پاسداران و حامیان مردم و به نمایندگی از مردم افغانستان وظایف شان را در قبال پروسه ملی انتخابات ریاست جمهوری و شورای ولایتی به خوبی انجام دادند. خوب درخشیدند و صادقانه کار کردند. با وجود گرایش‌ها و تلاش‌هایی که از نیروهای امنیتی به نفع کاندیدان می‌خواستند استفاده کنند با آن هم ما، من حیث جنرال اردوی ملی در این قسمت از نیروهای اردوی ملی افغانستان راضی هستیم که توانستند بی‌طرفانه وظایف ایمانی، وجدانی و ملی وظایف خویش را انجام داده و از انتخابات بحیث پروسه ملی حمایت کنند و دشمنان مردم افغانستان را در شرایطی که با تهدیدات، انفجارات و بریده ناخن های مردم از آغاز پروسه انتخابات تا ختم آن بی‌رحمانه با مردم عمل کردند، اینان را مأیوس نمودند و با حمایت قاطع شان از پروسه ملی در تمامی مراکز و سایت های انتخاباتی با وجود تهدیدات دشمن با مردم همکاری کردند و مردم توانستند در تمامی مراکز انتخاباتی اشتراک نمایند.

اما نگرانی‌های امنیتی که فعلا وجود دارد و نا امنی گسترش یافته؛ با مطالعه‌ای که انجام شده دریافیتم که دشمن یکی از اهداف کلیدی‌اش ناکامی پروسه انتخابات بود و چون به هدف شان نرسیدند و ناکام شدند، از این جهت ناراحت و خشمگین‌اند و این ناراحتی و خشم در چهره آنان و حامیان خارجی شان مشاهده می‌گردد و به همین خاطر به حملات تخریبی شان ادامه دادند. برای گذر از این حالت به تمامی مسئولین خصوصا کاندیدان ریاست جمهوری نظر، مشوره و نگرانی های خود را اعلام نمودیم که هرچه زودتر پروسه انتخابات به پایان برسد تا مردم بیش از این قربانی عمل تروریستی و خشمگین و بی رحمانه دشمنان جاهل مردم افغانستان نگردند.

سخن صبا:

در هفته‌های اخیر فرمانی از جانب شما به نیروهای نظامی علیه طالبان صادر گردید مبنی بر اینکه در صحنه جنگ به دشمن رحم نکنید؛ این گفته های شما انعکاس رسانه‌ی فراوانی بدنبال داشت؛ چه عواملی باعث گردید که چنین فرمانی از جانب شما صادر گردد؟

جنرال مراد:

ما از عملکرد دشمن در مقابل احسان زعامت افغانستان و دولت جمهوری اسلامی افغانستان در مقابل شورشیان و تروریستانی که از جنگ دست نکشیدند و تمام نیت نیک دولت افغانستان در مقابل آنان بی‌پاسخ ماند و قربانیان زیادی را دولت افغانستان، نیروهای امنیتی ملی افغانستان متقبل شدند و حتی اینان کمیسیون صلح و آشتی را که هزینه سنگینی برای دولت داشت، نادیده گرفتند و تلاش‌های که صورت گرفت و از این تلاش‌ها نتیجه‌ای به‌ دست نیامد و آدم جانی اینان که درزندان بودند رها کردند و دروازه زندان بروی شان به عنوان حسن نیت باز شد، اما اینان به تعهدات شان عمل نکردند و از این برخورد سالم دولت سوء استفاده نموده و پاسخ مثبت به دولت ندادند. به جنگ و عملیات تروریستی روی آوردند و در جبهه دشمن علیه دولت و نیروهای امنیتی ما مشغول جنگ شدند.

با در نظر گرفتن این مسایل ما به این نتیجه رسیدیم که در مقابل این جنایت‌ها و در مقابل خون هر سرباز ما کسی که به نیروهای ما و سربازان ما حمله می‌کند ما این دستور را به حیث یک مسئولیت به تمامی قطعات تحت امر خود هدایت و دستور دادیم که این‌ها از حالت دوگانگی و سراسیمگی در مقابل حملات دشمن یک موضع ثبات و قوی را در مقابل داشته باشند.

موضع سیاست به مسئولین سیاسی افغانستان ارتباط دارد که با حامیان و رهبران این مخالفین جانی و تروریست مذاکره نمایند اما نیروهای امنیتی باید در مقابل کسانی که علیه سرباز تفنگ بالا می‌کند و فیر می‌کند آشتی باپذیرباشند.

سخن صبا:

آیا انگیزه لازم و کافی در نیروهای نظامی برای برخورد با دشمن وجود دارد؟

جنرال مراد:

سئوال بسیار خوبی را مطرح نمودید و ما نیز همواره با این پرسش مواجه هستیم. سیستم فعلی نهادهای امنیتی افغانستان با سیستمی که در نظام‌های گذشته بود متفاوت است؛ در گذشته سیستم نظام جلبی و دوره عسکری اجباری بود و براساس این سنت و عنعنه قدیمی هر فرد باید دوسال دوره خدمت زیر بیرق را انجام می‌داد. اما بعد از گذشت سه دهه جنگی که بر مردم از بیرون تحمیل شد و تجاربی بدست آمده از گذشته و تجارب سایر کشورها مثل کشورهای اروپایی و آمریکا، سیستم جدیدی طراحی گردید که در آن افراد به صورت داوطلبانه و قراردادی جذب می‌شوند و از معاش کافی برای تامین مخارج زندگی خود و خانواده‌اش برخوردارند تا زندگی شخصی شان نیز رشد و انکشاف یابد درعین حال بتوانند به مردم و کشورشان خدمت نمایند و از تمامیت ارضی و سرحدات افغانستان و از ارزش والایی انسانی و اسلامی دفاع نمایند. بدین لحاظ در عین این که نگرانی های نیز وجود داشت که در شرایط جنگی کشور و فشارهای جنگی ممکن است این سیستم شکننده باشد و نتواند اهداف مهمی را که تعیین می شود، انجام دهد. اما برعکس این نگرانی، براساس تجارب قبلی و مشاهدات و ارزیابی های فعلی خصوصا بعد از انتقال پروسه امنیتی از نیروهای ناتو به نیروهای ملی، به این نتیجه رسیدیم که سیستم موجود یک سیستم کاملا کارآمد و خوبی است که سربازان ما با علاقه مندی فراوان و روحیه قوی، علی رغم این که جنگ و تهدیدات امنیتی و تلفات نیروی انسانی و تجهیزاتی وجود دارد و قربانی زیادی را در این راستا داده ایم، وظایف و دستورات فرماندهان شان بخوبی را انجام می دهند و از رهبری نیروهای امنیتی کاملا اطاعت می‌کنند.

سخن صبا:

وضعیت امنیتی حال حاضر کشور را در ولایات مختلف چگونه ارزیابی می‌کنید و پیش بینی شما نسبت به آینده امنیتی کشور چگونه است؟

جنرال مراد:

در حال حاضر به دلیل شرایط موجود انتخابات، متأسفانه در بسیاری ولایت جنگ با تروریستان جریان دارد و وضعیت موجود نامطلوب است و ما به هیچ وجه از این وضعیت راضی نیستیم. خشم و غمگینی نسبت به وضع موجود داریم. اما بی تفاوت نیستیم. علی‌رغم این که هزینه سنگینی را تحمل نموده ایم اما دست آوردها و افتخارات خوبی نیز داریم. فعلا در حدود 14 ولایت و بلکه بیشتر افغانستان جنگ جریان دارد . مردم ما شاهد دست آوردهای نیروهای امنیتی شان هستند و پاسخگویی در مقابل هرنوع عمل تروریستی را بیشتر می‌بینند. من در ولایات شمال، شمال شرق و شرق کشور سفرهای متواتر داشتم. ارزیابی ما از این سفرها مثبت بود و ما شاهد بودیم که نیروهای امنیتی ما بخوبی با دشمنان مقابله می‌کنند و از عهده تمامی حملات دشمن برمی‌آیند و آمادگی دفاع از کشور را بخوبی دارند.

نسبت به آینده ، ما منتظر پایان یافتن پروسه ملی انتخابات هستیم. به هراندازه این پروسه ادامه یابد نگرانی ها بیشتر می‌شود زیرا ضررهای اقتصادی ؛ سیاسی و امنیتی فراوان بدنبال دارد و هراندازه زودتر این مسئله به پایان برسد ما نسبت به آینده خوش بینی داریم.

سخن صبا:

در ولایت های جنوبی مانند کنر، چندین بار حملاتی از سوی دولت پاکستان صورت گرفته؛ اما در مقابل این حملات نیروهای نظامی افغانستان هیچ برخوردی از خود نشان نداده ، دلیل این مسئله چیست؟

جنرال مراد:

ما همان گونه در مقابل شورشیان و دشمنان داخلی مردم افغانستان موضع و سیاست همدلی، هم‌پذیزی و همسویی را ارائه می‌کردیم؛ همین‌گونه در سیاست خارجی دولت جمهوری اسلامی افغانستان در مقابل کشورهای همسایه نیز این موضع و سیاست حسن نیت نشان داده شده است. ما همواره طرفدار این بودیم که بین ملیت‌های هم جوار تفاهم بجای خشونت؛ برادری و اخوت بجای جنگ و دخالت در امور داخلی طرفین، جایگزین شود. اما متأسفانه مردم ما خصوصا مردم زون جنوبی و جنوب شرقی شاهد تخطی‌های سرحدی به طور متواتر هستند و مردم با یک خاطره بسیار بد و زشت روبریند که همواره این گونه تخطی‌ها را می‌بینند.

اما این که چرا نیروهای امنیتی ما پاسخ نمی‌دهند؟ باید گفت که نیروهای ما بدون پاسخ نبودند و مردم شاهد بودند که در ولسوالی گوشته حملات متواتری را انجام دادند و پاسخی که ارائه شد، هم مردمی بود و هم ملی و هم نظامی بود و برای آنان نیز غیر منتظره و وحشت انگیز بود در نتیجه به تخطی شان اعتراف کردند و از آن دست کشیدند و تا مدتی دوام داشت.

مسئله دیگر این که نظر به منشور ملل متحد، کشورهای نظارت بین دول را قبول کرده اند؛ ما هنوز منتظریم که اینان من حیث یک وظیفه مسئولیت تعهداتی را که در مقابل افغانستان داشته اند وظایف شان را انجام دهند. اما زمانی که این یادداشت و اعتراضات مردم افغانستان نادیده گرفته شود، در این صورت ما با آرای مردم افغانستان خود مواجه ایم. مردم افغانستان و آرای شان هرچه را ایجاب کند ما با حمایت آرای مردم خود، آمادگی پاسخ هرگونه تخطی را داریم.

سخن صبا:

در اخیر با مردم افغانستان و مهاجرینی که در خارج از کشور بسر می‌برند و نسبت به آینده کشور نگرانی دارند؛ چه پیام و سخنی دارید؟

جنرال مراد:

برای همشهریان عزیزی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند، احترامات قلبی خویش را به یکایک آنان تقدیم می‌کنم. متأثریم از این که همشهریان ما از وطن شان دوراند و در عالم مهاجرت کار می‌کنند و زحمت می کشند، اما ثمره کارشان را کسان دیگر می‌برند و کشورهای میزبان شان از فواید کار و زحمات آنان لذت می‌برند و استفاده می‌کنند. سخن من به این عزیزان این است که در شرایطی که هستید و بسر می‌برید، توجه خاص شان به نسل جوان شان و تحصیلات آنان باشد و کشور ما سخت نیازمند کادرهای علمی هستند تا بتواند با نیروی علمی و کادر علمی سرنوشت کشور را تغییر دهند. در عین سعادت و سلامتی را برای شان آرزومندم. به آنان می گویم که برنده جنگ افغانها خواهد بود دیر یا زود برنده جنگ مردم افغانستان است.

اما به مردم داخل کشور عرض می‌کنم که شما حق دارید نسبت به شرایط فعلی نگران باشید، شما آرزوهایی خوب و بلندی در انتخابات داشتید که در آن به فراهم شدن شرایط زندگی خوب خانواده تان و به تحصیلات آینده فرزندان تان می‌اندیشیدید. اما دشمنان کوردل افغانستان این آرزوها را هر روز به نگرانی و مخاطره تبدیل می‌کند و جنگ هارا ادامه می‌دهد. اما این اولین بار نیست که به مردم افغانستان این ستم روا داشته نشود. کشور بارها شاهد این گونه حوادث بوده است. اما فعلا دنیا از شرایط ما با خبر است و درک کرده اند که ممکن است این حوادث تلخ دامن گیر آنان نیز بشود.

سخن صبا:

با تشکر از این وقت گرانبهای‌تان را در اختیار ما قرار دادید.

جنرال مراد:

ما هم از شما تشکر می‌کنم. موفق باشید